अन्नपूर्ण आधार शिविर, ८०९१ मिटर अग्लो अन्नपूर्ण हिमालको फेदीमा अवस्थित, नयाँ र आकर्षक पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा उदाएको छ। यो आधार शिविर म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका-४ मा पर्छ र समुद्री सतहबाट ४१५० मिटर उचाइमा छ। छोटो दूरीमा सहज पदयात्रा गर्न सकिने भएकाले यो स्थान पर्यटकहरूको रोजाइमा परेको छ।
अन्नपूर्ण गाउँपालिकाका अध्यक्ष भरतकुमार पुनका अनुसार, पदमार्ग, पूर्वाधार विकास, आवास तथा भोजन सुविधा, र प्रवर्द्धनात्मक कार्यक्रमहरूले गर्दा यो शरद ऋतुमा अपेक्षाभन्दा धेरै पर्यटकहरू आएका छन्। युवापुस्तामाझ अन्नपूर्ण आधार शिविर लोकप्रिय बन्दै गएको छ। दसैंलगत्तै दैनिक २०० देखि ५०० जनासम्म पर्यटकहरू आधार शिविरमा आइरहेका छन्। दुई वर्षअघिसम्म वसन्त ऋतुमा हेलिकप्टरबाट आरोहीहरू मात्र यहाँ पुग्थे।
पदमार्गमा रहेका होटलहरूको क्षमताभन्दा बढी पाहुनाहरू आएकाले व्यवस्थापनमा समस्या भएको व्यवसायीहरूले बताएका छन्। नारच्याङबाट हुमखोलासम्म २० किलोमिटर सडक र हुमखोलाबाट आधार शिविरसम्म २२ किलोमिटरको आधारभूत पदमार्ग तयार भएको छ।
नेपाल न्यूजका अनुसार शेर्पा अल्पाइन ट्रेकिङका पथप्रदर्शक लाक्पा आङवु शेर्पाले अन्नपूर्ण आधार शिविरलाई पर्यटकहरूका लागि ‘भर्जिन’ गन्तव्यको रूपमा वर्णन गरेका छन्, जहाँ दुई दिनको पैदलयात्रामा पुग्न सकिन्छ।
यस पदयात्रामा अन्नपूर्ण र नीलगिरि हिमालको फेदीबाट बग्ने मिस्त्रीखोला, अग्ला झरना, मनमोहक हिमशृङ्खला, अनौठो भूगोल, पहाड, दुर्लभ वनस्पति र वन्यजन्तुको अवलोकन गर्न सकिन्छ। अन्नपूर्ण आधार शिविर पुग्न दुई दिन लाग्छ र तेस्रो दिन फर्कन सकिन्छ।
२०६८ सालमा नारच्याङका तेज गुरुङको अगुवाइमा अन्नपूर्ण हिमाल र आधार शिविर म्याग्दीमा पर्ने तथ्य र पदमार्गको पहिचान भएको थियो। अन्नपूर्ण गाउँपालिकाले २०७७ सालमा यस पदमार्गको नक्साङ्कन गरी ‘मौरिस हर्जोग’ नामकरण गरेको थियो।
सन् १९५० जुन ३ मा फ्रान्सका मौरिस हर्जोग र लुइस लचेनलको टोलीले अन्नपूर्णको शिखर चुमेको थियो, सगरमाथाको सफल आरोहण हुनुभन्दा तीन वर्षअघि। ८००० मिटरभन्दा अग्लो हिमालमा पहिलो मानव पाइला परेकाले अन्नपूर्णलाई ‘जेठो हिमाल’ भनिन्छ।
२०७७ सालमा भएको अन्नपूर्ण महोत्सव र गत जेठमा अन्नपूर्ण आरोहणको हीरक जयन्तीले पदमार्ग, हिमाल र आधार शिविरको प्रचारप्रसारमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुगेको छ। काठमाडौंका सुदीप भट्टले सञ्चारमाध्यम र सामाजिक सञ्जालमा देखिएका सामग्रीहरूबाट प्रभावित भएर आधार शिविर घुम्न आएको बताए।
सन् २०१२ मा नारच्याङमा आएका हर्जोगले आरोहणका क्रममा प्रयोग गरेको बाटो र आधार शिविरबारे जानकारी दिएपछि स्थानीयवासीको टोलीले पदमार्गको खोज अनुसन्धान गरेको अगुवा गुरुङले बताए। कास्की र म्याग्दीका दुईवटा स्थानीय तहको नाम अन्नपूर्ण हिमालबाट राखिएको छ। पर्यटन विभागका अनुसार, हालसम्म ५३६ जनाले अन्नपूर्ण हिमालको सफल आरोहण गरेका छन्।
नीलगिरि र अन्नपूर्ण हिमालको फेदीमा रहेको आधार शिविर समथर फाँटमा छ। आधार शिविरमुनि ४०५० मिटर उचाइमा पञ्चकुण्ड ताल अवस्थित छ, जुन अन्नपूर्ण हिमालको हिउँ पग्लिएर बनेको प्राकृतिक हिमताल हो। आधार शिविरको डाँडामा बसेर ताल र हिमालको अवलोकन गर्न सकिन्छ।
पदयात्रीहरूले ताल र हिमाललाई पृष्ठभूमिमा पारेर तस्बिर र भिडियो खिच्छन्। बेनीकी सुष्मा खत्रीले अन्नपूर्ण हिमाल र पञ्चकुण्ड ताललाई एकैपटक अवलोकन गर्न पाउनुलाई अन्नपूर्ण आधार शिविरको प्रमुख विशेषताको रूपमा उल्लेख गरिन्।
आधार शिविरमा फ्रान्सका मौरिस हर्जोग, लुइस लचेनल र सोनाम वालुङ शेर्पाको सालिक, साथै अन्नपूर्ण हिमाल आरोहण गरेका ५३६ जनाको नामावली उल्लेख गरिएको ताम्रपत्रसहितको खुला सङ्ग्रहालय पनि छ।
अन्नपूर्ण गाउँपालिकाले गत आर्थिक वर्षमा फुतफुते झरनामा चिया, खाजा पसल सञ्चालनका लागि आश्रयस्थल भवन, शौचालय र खानेपानीको व्यवस्था गरेको थियो। हुमखोला, गुफाफाँट र आधार शिविरमा पनि शौचालय र खानेपानीको व्यवस्था गरिएको छ।
हुमखोलादेखि साधीखर्कसम्मको पदमार्गमा ढुङ्गा बिछ्याइएको छ र अप्ठ्यारा ठाउँहरूमा रेलिङ राखिएको छ। नारच्याङका बासिन्दाले गत वसन्त ऋतुदेखि हुमखोला, फुतफुते, साधीखर्क, गुफाँफाँट, भुसकेत र पञ्चकुण्डमा अस्थायी संरचना बनाएर होटल सञ्चालन गरिरहेका छन्।
अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप) अन्तर्गत पर्ने भएकाले यहाँ स्थायी भौतिक संरचना निर्माण गर्न सरकारबाट अनुमति लिनुपर्छ। एक्यापले ५० जना पाहुना राख्न सक्ने अस्थायी संरचना बनाउन अनुमति दिएको छ, तर चार/पाँच गुणा बढी पाहुनाहरू आएकाले टेन्ट र पालमुनि बासको व्यवस्था मिलाउनुपरेको भुसकेतका होटल व्यवसायी माइकल पुनले बताए।
हुमखोलादेखि माथि सञ्चार र विद्युत् सुविधाको अभाव छ, जसले लेक लागेर बिरामी भएका पर्यटकको उद्धार गर्न र पाहुनाको व्यवस्थापनमा समस्या सिर्जना गरेको छ। बढ्दो पर्यटकको आगमनसँगै फोहर व्यवस्थापन पनि अर्को चुनौती बनेको छ। पदमार्ग निर्माणलाई पूर्णता दिन र झोलुङ्गे पुलको स्तरोन्नति गर्न आवश्यक छ।
गत हप्ता अन्नपूर्ण आधार शिविर पुगेर फर्किएका गण्डकी प्रदेशसभा सदस्य हरिबहादुर भण्डारीले पूर्वाधार निर्माण र प्रवर्द्धनका लागि स्थानीय तह, एक्याप, प्रदेश र सङ्घीय सरकारसँग समन्वय गर्ने बताए। उनले सञ्चार, विद्युत् विस्तार, पदमार्गको स्तरोन्नति, फोहर व्यवस्थापन र झोलुङ्गे पुल निर्माणमा सरकारको ध्यानाकर्षण गराउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।
तस्बिरः हिमालयन जर्नी ट्रेक्स
